سگ ها از حیوانات خانگی بسیار دوست داشتنی هستند که علاوه بر ایجاد حس خوب برای اعضای خانواده، دارای مسئولیت‌هایی نیز هستند.بیماری سگیکی از مهم ترین موضوعاتی است که صاحبان آن ها باید به آن توجه کنند.
بسیاری از بیماری‌ها وجود دارد که می‌تواند سگ ها را مبتلا کند و برخی از آنان بسیار خطرناک و کشنده هستند.
خوشبختانه امروزه روش‌های پیشگیری و کنترل بسیاری از بیماری‌ها وجود دارد و با رعایت آن می‌توان سلامت سگ را حفظ کرد.
در این مقاله به انواع بیماری‌هایی که ممکن است سگ را مبتلا کند می‌پردازیم و در ارتباط با علائم، درمان و پیشگیری از آن صحبت می‌کنیم.
این نکته را در نظر داشته باشید که برای درمان بیمار سگ باید به موقع اقدام کرد به همین دلیل در صورت مشاهده هرگونه علائم بیماری بهدامپزشکیمراجعه کنید.
انواع بیماری‌های سگ عبارت است از:
بیماری پاروا ویروس
اولین بیماری که به آن می‌پردازیمبیماری پاروا در سگاست. پاروا یک بیماری ویروسی است که بسیار خطرناک و کشنده است.
پاروا ویروس اغلب سگ های کم سن را مبتلا میکند. نکته‌ای که در ارتباط با این بیماری وجود دارد این است که اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمانی صورت نگیرد می‌توان سبب تلف شدن سگ شود.
بیماری پاروا ویروس از طریق ترشحات سگ مبتلا به این بیماری به سگ دیگر انتقال پیدا میکند. این ویروس می‌تواند حتی تا یک هفته داخل بدن نهفته باقی بماند و هیچ علائمی از خود نشان ندهد و در طول این مدت به سگ دیگری انتقال پیدا کند.
علائم:از علائم این بیماری ویروسی می‌توان به بی‌اشتهایی، اسهال، استفراغ و بی‌حالی اشاره کرد. سگ مبتلا به بیماری پاروا ویروس در مرحله اول اشتهای خود را از دست می‌دهد و پس از آن بی‌حال شده و سپس دچار مشکلات گوارشی شدیدی می‌شود.
این بیماری ویروسی با تاثیر مستقیم بر روی دستگاه گوارش بدن سبب می‌شود اسهال شدیدی به وجود بیاید.
در حقیقت اسهال سبب از بین رفتن آب مورد نیاز بدن می‌شود و این از دست رفتن آب باعث تضعیف شدید بدن می‌شود.
موردی دیگری که در مورد این بیماری باید بدانید این است که پاروا ویروس سبب کاهش گلبول‌های سفید خون می‌شود و این به معنای کاهش ایمنی بدن است.
درمان:درواقع این بیماری ویروسی درمان قطعی ندارد و کاری که می‌توان انجام داد این است که درمان حمایتی انجام شود. درمان حمایتی بدین معناست که سعی در تقویت سیستم ایمنی بدن می‌کنیم.
کاری که برای درمان بیماری پاروا ویروس انجام می‌دهیم بدین صورت است که ابتدا مایع درمانی را آغاز می‌کنیم تا آب از دست رفته بدن جبران شود سپس از ویتامین‌ها و محلول‌های مقوی استفاده می‌کنیم تا سیستم دفاعی بدن تقویت شود و در آخر از آنتی بیوتیک استفاده می‌کنیم تا از بروز عفونت‌های ثانویه جلوگیری کنیم.
بیماری دیستمپر
دیستمپر دیگر بیماری ویروسی در سگ ها است که متاسفانه بسیار خطرناک و حتی کشنده‌تر از پاروا است.
بیماری دیستمپر سگبا تاثیر بر روی دستگاه تنفسی و دستگاه عصبی علائم شدیدی را به وجود می‌آورد.
بیماری دیستمپر از طریق ظرف غذای مشترک و تماس از سگی به سگ دیگر منتقل می‌شود و بیشتر توله سگ ها را مبتلا می‌کنند.
این بیماری ویروسی بسیار کشنده است و حتی اگر سگ پس از ابتلا به این بیماری بهبود یابد ممکن است علائم عصبی را تا پایان عمر به همراه داشته باشد.
نکته‌ای که در ارتباط با بیماری‌های ویروسی وجود دارد این است که حتما باید واکسیناسیون صورت گیرد. با این کار می‌توان تا حد بسیار زیادی از بروز این بیماری‌های کشنده و خطرناک جلوگیری کرد.
بیماری دیستمپر منشاء ویروسی دارد و به همین دلیل انتقال ساده و درمان سختی دارد و حتی می‌توان گفت درمان قطعی ندارد.
علائم بیماری دیستمپر:از جمله علائم این بیماری ویروسی می‌توان به تیک‌های عصبی، ترشحات چرکی، تنگی نفس، بی‌حالی و مشکلات گوارشی اشاره کرد.
موردی که حتما در ارتباط با این بیماری باید به خاطر داشته باشید این است که امکان دارد این بیماری پس از گذشت یک الی دو هفته خود را نمایش دهد و پس از بهبودی نیز می‌توان تا دو ماه داخل بدن سگ وجود داشته باشد و به سگ دیگر منتقل شود.
از مواردی که باید جدی گرفته شود، توجه به علائم است. یکی از نکاتی که همواره تمامی دامپزشکان به صاحبان حیوانات خانگی می‌گویند، جدی گرفتن هرگونه تغییر در شرایط بالینی حیوان است.
بروز تغییر در وضعیت بالینی سگ ممکن است به دلیل یک اختلال جزئی باشد و خود به خود خوب شود و یا ممکن است علائم یک بیماری ویروسی خطرناک و کشنده باشد که سریعا باید درمان شود.
درمان:همان‌طور که گفتیم درمان قطعی برای بیماری‌های ویروسی وجود ندارد و تنها کاری که می‌توان انجام داد پیشگیری از آن است.
بسیار دقت کنید که تمامی واکسن‌های سگ را به موقع و مرتب تزریق کنید و تا پایان دوره واکسیناسیون از بیرون بردن سگ خودداری کنید.
نکته بسیار مهمی که در ارتباط با این بیماری وجود دارد این است که انسان هم می‌تواند انتقال دهنده مکانیکی این بیماری باشد و علاوه بر آن خود نیز به آن مبتلا شود اما شدت و حدت این بیماری در انسان بسیار کمتر از سگ است.
کک و کنه
یکی از مشکلاتی که بسیاری از سگ ها و همچنین صاحبان آن‌ها با آن مواجه هستند وجودکنه در سگاست. این موجودات می‌توانند از محیط بیرون به روی بدن سگ ها و حتی انسان‌ها منتقل شوند و مشکلاتی را به وجود بیاورند.
کک‌ها و کنه ها از انگل‌های خارجی هستند که بیشتر در فصل تابستان وجود دارند. این موجودات انگلی اکثر اوقات با چشم‌های غیرمسلح قابل رویت هستند. کک و کنه موجودات ریزی هستند که به‌سادگی می‌توانند از مکانی به مکان دیگر منتقل شوند.
این موجودات می‌توانند شرایط محیطی را تحمل کنند و برخلاف ویروس‌ها که مدت کمی در محیط بیرون زنده هستند، کک و کنه مدت زیادی را می‌توانند بدون میزبان، زنده بمانند و همین امر سبب شده تا مقابله با آن‌ها با مشکلاتی همراه باشد.
این موجودات می‌توانند از سگ به انسان و بلعکس منتقل شوند و به همین دلیل باید از ابتلا به آن‌ها جلوگیری کرد و اصول پیشگیرانه را انجام داد.
علائم حضور کک و کنه بر روی بدن: همان‌طور که گفتیم این موجودات می‌توانند از محیط بیرون به روی بدن میزبان منتقل شوند و این کار را با جستن و چسبیدن به پوست میزبان انجام می‌دهند.
از علائم ابتلا به این عارضه می‌توان به خارش‌های شدید و التهاب پوستی اشاره کرد. زمانی که کک یا کنه به بدن سگ می‌چسبد شروع به مکیدن خون سگ میکند و پس از آن به نقطه دیگری از بدن می‌رود.
نکته‌ای که در ارتباط با کک و کنه وجود دارد این است بسیاری از اوقات اثری از خود این موجودات نیست بلکه مدفوع آن‌ها بر روی موهای سگ مشاهده می‌شود که شاید خیلی واضح نباشد.
شاید در نگاه اول این موجودات تحدیدی برای سلامت سگ در نظر گرفته نشود اما باید گفت که حضور کک و کنه در بدن سگ می‌تواند سبب کم‌خونی و مشکلات پوستی شدیدی شود.
درمان:درمان‌های متفاوتی با توجه به گونه انگل‌های خارجی وجود دارد که به کار گرفته می‌شود اما نکته حائز اهمیت این است که درمان باید به موقع صورت گیرد تا مشکل جدی برای سگ به وجود نیاید.
روش‌های درمانی متفاوتی برای این بیماری وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
۱- اگر تعداد کک یا کنه بر روی بدن سگ کم باشد می‌توان آن‌ها را از بدن جدا کرد و دیگر درمان دارویی انجام نداد
۲- اما اگر تعداد زیادی از این موجودات به بدن سگ چسبیده باشد، باید ابتدا تا حد توان این موجودات را از بدن جدا کرد و پس از آن برای اطمینان خاطر دارویی به اسم ایور مکتین را به سگ تزریق کرد.
این دارو در واقع نوعی سم ضعیف شده است که وارد خون می‌شود و باعث می‌شود کک و کنه با مکیدن خون سگ مسموم شده و از بین بروند.
بیماری‌های قارچی
از دیگر بیماری‌هایی که سگ ها را درگیر میکند می‌توان بهعفونت قارچی سگاشاره کرد. گونه‌هایی از قارچ‌ها در طبیعت وجود دارند که عامل بیماری‌زایی هستند.
این بیماری جزو بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان است پس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سوالی که ممکن است برای شما به وجود آید این است که چگونه قارچ ایجاد بیماری میکند و بیشتر چه افرادی را درگیر میکند؟
در جواب باید گفت که بسیاری از قارچ‌های بیماری زا هم در سگ و هم در انسان با توجه به سیستم ایمنی ایجاد بیماری میکند، یعنی اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد، قارچ راحت‌تر می‌تواند ایجاد بیماری کند اما اگر فرد از سیستم ایمنی قوی برخوردار باشد به‌احتمال خیلی کمتری دچار بیماری قارچی می‌شود.
علائم بیماری قارچی:از علائم بیماری قارچی می‌تواند به ریزش مو سکه‌ای اشاره کرد و علاوه بر آن خارش‌های شدیدی در بدن سگ به وجود می‌آید که کاملا مشهود است.
برخی از بیماری‌های پوستی علائم مشابهی به یکدیگر دارند و برای تشخص تفریقی آن‌ها نیاز به تست‌های آزمایشگاهی است.
برای تشخیص قطعی بیماری‌های قارچی نمونه‌ای از محل ملتهب شده و دچار ریزش مو را به‌وسیله تیغ تخریش می‌دهیم و به آزمایشگاه ارسال می‌کنیم؛ آزمایشگاه با مشاهده نمونه در زیر میکروسکوپ و همچنین کشت نمونه ارسال شده، با دقت بسیار بالا منشاء بیماری را اعلام میکند.
درمان:خوشبختانه درمان قطعی بیماری‌های قارچی وجود دارد اما نکته‌ای که در ارتباط با درمان وجود دارد این است که درمان این بیماری بسیار زمان‌بر است و ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
مورد دیگری که در ارتباط با درمان این بیماری وجود دارد این است که امکان دارد قارچ سبب از بین رفتن فولیکول مو در بعضی از نقاط بدن شود و در این نقاط دیگر مویی رشد نکند. بهترین راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری پیشگیری است.
رعایت بهداشت فردی و محیطی می‌تواند احتمال بروز این بیماری را به صفر برساند. بیماری‌های قارچی اغلب خطرناک نیستند اما اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشوند می‌توانند مشکلات پوستی شدیدی را به وجود بیاورند.
بیماری‌های تنفسی
سگ‌هایی که در منزل نگهداری می‌شوند بسیار بیشتر از سگ‌هایی که در محیط بیرون زندگی می‌کنند دچار بیماری‌های تنفسی می‌شوند وسرفه سگیکی از مواردی است که سگ ها را درگیر میکند.
علت‌های متفاوتی وجود دارد که ایجاد بیماری‌های تنفسی برای سگ میکند که از جمله آن‌ها می‌توان به دود سیگار، عطر، اسپری خوشبوکننده، عود، مواد ضد عفونی کننده و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
علاوه بر موارد مذکور، وجود گل و گیاه در منزل نیز می‌تواند سبب آلرژی‌های تنفسی برای سگ شود. سگ های خانگی دستگاه تنفسی بسیار حساسی دارند، حتی بغل کردن سگ با لباسی که بوی دود سیگار می‌دهد می‌تواند طی مرور زمان به دستگاه تنفسی سگ آسیب برساند.
نکته‌ای که در ارتباط با بیماری تنفسی سگ وجود دارد این است که مشکلات ریوی ممکن است در ابتلا علائمی نداشته باشند و پس از گذشت زمان به‌مرور علائم خود را نشان دهند؛ پس یکی از نکاتی که رعایت آن امری ضروری است، چکاپ های دوره‌ای است.
زمانی که دامپزشک با گوشی پزشکی به صدای ریه سگ گوش می‌دهد متوجه هرگونه اختلال می‌شود و این امر سبب جلوگیری از پیشرفت بیماری می‌شود.
علائم بیماری‌های تنفسی:ممکن است تصور کنید که تمامی بیماری‌های تنفسی با علائمی از قبیل سرفه یا عطسه خود را نشان می‌دهند در حالی که اینطور نیست. علائم بیماری‌های تنفسی بسته به منشاء آن متفاوت است.
بیماری‌های تنفسی که ناشی از آلرژی باشد معمولا به همراه عطسه خود را نمایش می‌دهد و بیماری‌های تنفسی که ناشی از دود یا مواد ضد عفونی کننده‌ها باشد معمولا به همراه سرفه خود را نمایش می‌دهند.
جالب است که بدانید حتی سرفه‌ها نیز با یکدیگر متفاوت‌اند و دامپزشک متوجه تفاوت آن‌ها می‌شود. علائم بیماری‌های تنفسی تنها به سرفه و عطسه ختم نمی‌شود، تنگی تنفس و تغییر صدا نیز از علائم درگیری ریوی است.
درمان:برای درمان بیماری‌های تنفسی ابتدا لازم است منشاء آن مشخص شود و سپس برای درمان اقدام شود. بسیاری از بیماری‌های تنفسی اگر به موقع تشخیص داده شوند و درمان انجام شود، بهبود می‌یابند اما اگر درمان به تعویق بی افتد و علائم جدی گرفته نشوند می‌تواند تا پایان عمر سگ، او را درگیر کند.
سخن پایانی
کسانی که در منزل خود از حیوان خانگی به خصوص سگ نگهداری می‌کنند باید همواره نسبت به هرگونه تغییر در وضعیت عمومی حیوان هشیار باشند و آن را جدی بگیرند.
بروز تغییرات در وضعیت عمومی و حتی رفتارهای سگ می‌تواند نشان دهنده وجود بیماری در بدن باشد. علاوه بر توجه به تغییرات، چکاپ های دوره‌ای و مرتب از ملزومات داشتن حیوان خانگی سالم است. رعایت این موارد و همچنین رعایت اقدامات پیشگیرانه و کنترل کننده انواع بیماری‌ها می‌تواند سلامت سگ را تضمین کند.
